CÁC LOẠI CÁ KOI NHẬT

I. Chủng loại và cách phân biệt từng loại cá Koi

Để có thể phân biệt và nhớ tên các dòng cá Koi Nhật hiện nay sẽ có thể rất khó khăn với những người mới bắt đầu chơi cá Koi. Bởi cá Koi vô cùng đa dạng về màu sắc, hình dáng và chủng loại.

Hiện nay, trên thị trường đang thịnh hành một số loại sau:

Kohaku
Taisho Sanke
Showa Sanshoku
Utsuri
Bekko
Asagi
Shusui
Tancho
Goromo
Kin/ Ginrin
Gho siki
Hikarimuji mono
Hikarimoyo
Hikari Utsuri
Kawarimono
Doitsu koi
Yamato Nishiki
Kanoko koi

Dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn phân biệt được một số loại cá Koi Nhật một cách dễ dàng hơn:

1. Kohaku

Cá Koi Kohaku hiện đang là loại cá được ưu ái nhất trên thị trường, bởi chúng có một màu sắc độc đáo và rất riêng biệt.Hiện nay, dòng cá này đang phổ biến và có giá trị cao nhất trên thị trường cá Koi.

Kohaku phổ biến nhất bởi chúng có rất nhiều chủng loại khác nhau. Hiện nay, ở Việt Nam người ta thống kê được rằng đa số các loại cá chép Koi giống đều thuộc dòng Kohaku này. Được chia thành nhiều loại gồm: Straight Hi Kohaku, Nidan Kohaku, Sandal Kohaku, Yondan Kohaku, Godan Kohaku, Ginrin Kohaku, Tomoyo Kohaku, Kanoko Kohaku, Ginrin-Kohaku, Tancho Kohaku, Inazuma Kohaku, Inazuma Kohaku, Kuchibeni-Kohaku, Doitsu Kohaku, Menkaburi-Kohaku, Maruten Kohaku.

Kohaku có giá trị nhất bởi chúng được xếp vào dòng cá sang trọng được hầu hết các tín đồ cá koi yêu thích.

Cá koi Kohaku có 2 màu sắc đặc trưng là đỏ và trắng. Các khoang đỏ chiếm từ 50-70% diện tích bề mặt da cá. Các loại Kohaku sẽ được phân biệt dựa trên màu sắc và cách bố trí các khoang đỏ trên thân mình.

Chi tiết một số loại Kohaku:

Straight Hi Kohaku: Straight theo tiếng anh có nghĩa là thẳng, Hi là ký tự kanji được phiên ra từ tiếng Nhật có nghĩa là Hỏa. Loài cá này có một khoang đỏ như lửa được nối liền liên tục, không bị ngắt quãng từ phần đầu đến đuôi cá.
Nidan Kohaku: Nidan trong tiếng Nhật là 2, loại cá này có 2 khoang đỏ trên thân tách rời nhau: Một mảng từ đỉnh đầu đến gần giữa thân và mảng còn lại ở phần sau của thân.
Sandal Kohaku: Trên thân cá có 3 khoang màu đỏ: 1 khoang phần đầu, khoang thứ 2 ở giữa thân cá, khoang thứ 3 ở gần đuôi cá. Kích thước khoang đỏ nhỏ dần từ phần đầu xuống đuôi cá.
Yondan Kohaku: Toàn thân cá có 4 khoang màu đỏ, các khoang tách rời nhau.
Godan Kohaku: Trên thân cá có 5 khoang đỏ lốm đốm nhìn giống những chùm nho hoặc những bông hoa anh đào.
Ginrin Kohaku: Vảy cá lấp lánh như kim tuyến, trên thân có những đốm đỏ rực rỡ đẹp mắt.
Tomoyo Kohaku: Toàn thân cá từ phần đầu đến đuôi đều đỏ, không bị tách rời bất cứ đoạn nào.
Kanoko Kohaku: Loại cá Koi này còn có một tên gọi khác là Kawarimono. Vùng đầu cá là khoang đỏ khá đậm, tuy nhiên trên thân cá lại xuất hiện các lốm đốm màu đỏ.
Tancho Kohaku: Toàn thân cá màu trắng, trên đầu cá có khoang đỏ với nhiều hình dạng khác nhau: vuông, thoi, trái tim, tròn, bầu dục… Trong đó, nếu cá koi có khoang đỏ hình tròn trên đầu sắc nét, không chạm đến vi mắt, má, môi thì sẽ mang lại giá trị kinh tế rất lớn. Người Nhật rất coi trọng dòng này vì nó giống như lá quốc kỳ của họ.
Inazuma Kohaku: Khoang đỏ trải dài từ vùng đầu tới chấm đuôi. Phần khoang đỏ không liền mạch mà phân bố theo hình ziczac. Môi cá không có màu đỏ.
Kuchibeni-Kohaku: Điểm đặc biệt của giống Koi này là có phần chấm đỏ ở chóp môi (giống như cô gái được đánh son). Phần đỏ ở chóp môi này phải tách biệt hoàn toàn so với phần khoang đỏ dọc sống lưng cá.
Doitsu Kohaku: Dòng kohaku này thì có đặc điểm khá là đơn giản, phần đầu có vệt đỏ không phải hình tròn, còn phần thân là những mảng màu hay chấm màu thưa thớt. Phần thân cá có màu trắng bạc. Cá không có vảy, da trơn.
Menkaburi-Kohaku: Toàn bộ phần đầu cá và miệng cá được phủ toàn màu đỏ. Thông thường phần đỏ ở vùng đầu được tách biệt với thân (hoặc có thể dính liền một phần nhỏ).
Maruten Kohaku: Ở phần đầu có vệt đỏ hình tròn rõ nét khá giống với Tancho Kohaku, điểm khác biệt là phần thân giống cá này có 3 – 4 khoang màu đỏ tách rời hoặc dính liền với nhau. Phần chấm đỏ ở đầu tuyệt đối không được dính liền với phần khoang đỏ ở thân.

2. Taisho Sanke (Sanke)

Loài này còn gọi là Sanke. Chúng được lai tạo và phát triển từ con KOHAKU (trắng đỏ). Sanke là dòng cá koi Nhật được lai tạo từ cá Kohaku trắng đỏ phát triển lên. Koi Sanke có lớp vảy trắng muốt xen kẽ những khoảng màu đỏ lớn và những đốm đen nhỏ mềm mại.

Sanke nổi bật với 3 màu sắc chính, tuy nhiên tùy thuộc vào sự phân bổ các màu sắc trên thân, vây cá mà người ta phân nhỏ thành các dòng koi Sanke gồm:

Kuchibeni Sanke: Có chóp đỏ ở miệng cá. Các bệt màu đỏ, trắng, đen trên thân cá đan xen.
Aka Sanke: Bệt đỏ kéo dài liên tục từ đầu đến đuôi cá, không bị ngắt quãng.
Subo Sumi-Sanke: Các đốm đen được bao bọc bởi nền trắng trên da cá.
Maruten Sanke: Có chấm đỏ trên đầu tách biệt, thân cá có 3 màu sắc đỏ, đen, trắng (khác với Tancho Sanke trên thân chỉ có màu đen, trắng).
Doitsu Sanke: Da trơn, vảy rồng chạy dọc sống lưng
Tancho Sanke: Đầu có có chấm tròn đỏ nằm giữa 2 con mắt, phần thân cá nền trắng điểm vài chấm đen.
Ginrin Sanke: Cá có vảy lấp lánh như kim tuyến.

3. Showa Sanshoku (Showa)

Cũng là một loài được phát triển dựa trên nền tảng từ Kohaku, tuy nhiên trên cơ thể chúng sẽ có phần màu đen chiếm phần lớn, và đặc biệt phần màu đen này sẽ lan rộng trên phần đầu con cá trong khi sanke thì không có màu đen trên đầu ( Đây cũng chính là điểm khác biệt để nhận biết sanke và showa). Khi quan sát con cá trực tiếp ta sẽ thấy các đốm đen con cá showa khác hẳn hoàn toàn so với sanke.

Một số người sẽ dễ nhầm lẫn giữa Showa và Sanke vì chúng đều có cả ba màu đỏ, đen và trắng. Tuy nhiên cá Koi Showa là cá koi có da nền đen, trắng và đỏ là những vệt màu trên nền đen đó, Sanke lại là dòng cá có da nền trắng, đen và đỏ là những vệt màu trên nền trắng đó.

Một số chi tiết để ta có thể phân biệt đc loaig Showa và loài Sanke:

Điểm 1: Một con cá koi Showa phải có bông đen trên khớp vây ngực và thân. Nó cũng có thể có đốm đen trên những vây khác. Một con Sanke cũng có thể có đốm đen chỉa là những tia nhưng với Sanke là chuyện không bắt buộc. Cũng có những con Showa phải có bông đen chiếm 30% diện tích vây.

Vây cá koi Showa có bông đen chiếm 30%

Điểm 2: Showa có đốm đen trên đầu còn Sanke thì không.

Đầu cá koi Showa có đốm đen

Điểm 3: Bệt màu đen bố trí trên Showa cũng khác, nó to rộng và nằm dưới cơ quan đường bên, khiến nó trở thành màu nền của con cá trong khi ở cá koi Sanke nó nhỏ hơn nhiều và chỉ rải rác phía trên cơ quan đường bên.

Đốm đen của cá koi Showa to và rộng

Cũng như Sanke, người ta cũng phân nhỏ các dòng Showa như sau:

4. Utsuri

Cá koi Utsuri thuộc dòng Utsurimono. Dòng cá này còn có 3 loại cá gồm: Shiro Utsuri (đen – trắn), Hi Utsuri (đỏ – đen) và Ki Utsuri (vàng – đen):

5. Bekko

Koi Bekko có 3 dòng cơ bản với màu sắc khác nhau là trắng – đen (shiro bekko),đỏ – đen (aka bekko) hoặc vàng – đen (ki bekko).

Về ngoại hình, koi Bekko khá giống với Utsuri chỉ khác ở điểm những đốm đen trên thân nhỏ hơn so với Utsuri và hoa văn khác hẵn, Utsuri đẹp và giá trị hơn nhiều.

6. Asagi

Asagi thường có màu đỏ gỉ sét. Đặc tính nổi bật của Asagi là không hề có đỏ trên lưng ( điều mà ta thường thấy ở Kohaku và Sanke…). Lưng cá sẽ được bao phủ bởi một lớp vảy có màu xanh dương (indigo) với lớp da trắng chen giữa các vảy và thêm vào màu đỏ ở bụng, má, gốc của vây ngực và vây lưng.

Màu đỏ xuất hiện ở gốc vây ngực được gọi là Motoaka, đây là một biểu hiện quan trọng của một con cá koi Asagi và Sushui đẹp bởi vì hai giống này có chung một dòng.

7. Shusui

Cá koi Shusui có da trơn giống như Doitsu, điểm nổi bật của dòng cá này là có hai hàng vảy cùng màu sắc nằm đối xứng nhau qua vây lưng.

Màu sắc chủ đạo trên thân cá là đen, trắng, đỏ, tuy nhiên một số cá thể Shusui koi đặc biệt còn có cả màu xanh ngọc. Các khoang màu được sắp xếp đối xứng cân đối đẹp mắt. Các màu sắc rõ nét, vảy màu xanh đen, thân cá màu đỏ thì đỏ chót, màu trắng thì trắng như tuyết. Ranh giới giữa các bệt màu rõ nét, không bị mờ nhòe.

8. Tancho

Koi Tancho được nhiều người biết đến và phân biệt chúng rõ ràng với các giống koi khác. Điểm đặc biệt mà cá koi Tancho có được chính là chấm tròn màu đỏ nằm chính giữa trung tâm phần đầu của chúng. Tancho được người yêu cá chép Nhật ưu ái và coi như biểu tượng của lá quốc kì xứ Phù Tang.

Có một điểm thú vị là tất cả những cá thể cá koi Nhật nếu có màu đỏ ở phần đầu, bất kể hình dạng vuông, hình thoi, hình bầu dục, tim, chéo, và hoa đều được thừa nhận là cá koi Tancho. Tuy nhiên cá koi Tancho có chấm đỏ là hình tròn là hoàn hảo và được đánh giá cao nhất.

Cá koi lá cờ chỉ có chấm đỏ trên đầu là tancho kohaku, ngoài ra còn có thêm cả dòng tancho sanke và tancho showa. Đặc điểm chung giữa ba loại Tancho này là hình màu đỏ trên đầu, còn lại hình thái của chúng tương tự các giống kohaku, sanke và showa.

9. Goromo

Một con cá thuộc nhà Goromo phải có một khuôn màu tương tự như một con cá koi Kohaku, Showa, hoặc một con cá koi Sanke. Sự khác nhau chỉ là ở chỗ mỗi một vảy thuộc phần màu Hi đều có trung tâm là màu đỏ và đường viền chung quanh có thể là màu Xanh hay Đen.

Tiêu chí đánh giá Goromo đẹp là màu da nền phải trắng tuyết hoặc trắng sữa (tuyệt đối không được trắng dạng pha vàng nhạt). Gomoro nếu có đầu sạch sẽ và không tỳ vết thì càng được ưa chuộng.

10. Kin/ Ginrin

“Kin Gin Rin” là loại Koi mà vảy của chúng có ánh quang (lấp lánh) còn gọi là vảy bóng hoặc vảy kim cương. Ánh quang của vảy có thể màu vàng sáng hoặc màu bạc.

Kirin: Vảy có màu ánh vàng
Ginrin: Vảy có màu ánh bạc

11. Ghosiki

Sự kết hợp của koi Asagi và koi Kohaku sẽ cho ra đời koi Goshiki. Cá koi Goshiki dễ nhận biết thông qua vảy trắng nền đen, kết hợp với các dải vảy màu đỏ. Goshiki có màu đậm hơn khi chúng được nuôi trong môi trường nước lạnh.

Có 3 dòng Goshiki cơ bản:

Dòng 1: Mang nhiều đặc điểm của cá koi Asagi, các dấu Ai (Xanh Indigo) phủ toàn thân, cả ở vùng Hi (đỏ) và Shiroji (trắng). Vùng Hi rất đậm.
Dòng 2: Mang nhiều đặc điểm của cá koi Kohaku, vùng Hi đậm rõ nét, Ai chỉ có trên vùng Shiroji.
Dòng 3: Mang nhiều đặc điểm cá koi Hajiro, trên vây ngực có bông đen.

Khi còn nhỏ, hình dáng, màu sắc của Goshiki không quá nổi bật. Nhưng khi lớn lên thì loài cá này đẹp và rực rỡ hơn rất nhiều nên được nhiều người yêu thích.

12. Hikarimuji mono

Cá koi Hikarimuji mono giống với Hikarimoyo koi ở đặc điểm có ánh kim loại. Tuy nhiên khác ở chỗ Hikarimoyo là giống koi nhiều màu, còn koi Hikarimuji mono chỉ có một màu duy nhất.

Các dòng Hikarimuji koi điển hình là dòng cá koi ogon, với phổ màu từ trắng, đen, vàng, đỏ, cam và xám bạc. Chúng có tên lần lượt là yamabuki ogon, platinum ogon, orenji ogon, mukashi ogon, hi ogon và nezu ogon.

13. Hikarimoyo

Cá koi Hikarimoyo hơi khác một chút với dòng kinrin/ginrin koi ở chỗ là nó phủ ánh kim loại toàn thân, còn kinrin/ginrin chỉ phản chiếu ánh kim ở vẩy lưng. Trong tiếng Nhật thì “Hikari” có nghĩa là kim loại hoặc ánh kim, dòng Hikari utsuri cũng có tiền tố tên gọi này vì chúng cũng là koi kim loại giống như cá koi Hikarimoyo.

14. Hikariutsuri

Riêng cái tên “hikari utsuri” đã nhằm khẳng định loại cá koi xinh đẹp này là một nhánh nhỏ được lai tạo của dòng koi utsuri. Bản thân từ “Hikari” có nghĩa là kim loại, nghĩa là bất cứ dòng koi nào có tên hikari đều có lớp óng ánh.

Ta có thể phân loại cá koi hikariutsuri theo màu của từng dòng utsuri như sau: hikari shiro utsuri màu trắng đen phổ biến nhất, sau đó đến hikari hi utsuri màu đỏ không phổ biến bằng và cuối cùng là hikari ki utsuri màu vàng hiếm nhất.

15. Kawarimono

Vì Kawarimono koi chỉ là một nhóm phân loại các loại koi lai tạo với các nhóm koi khác nên có thể gọi chung Kawarimono là tổng hợp các loại cá koi không thuộc một nhóm nào cả. Có thể phân loại cá koi Nhật Kawarimono một cách thuận tiện là chia chúng thành ba nhóm là koi đơn sắc (single-colored koi), màu đen tạp (black koi Breeds) và các giống koi Kawarimono khác.

Dòng single-colored koi trong nhóm Kawarimono có các dòng Benigoi, Shiro Muji, Kigoi, Magoi, Chagoi, Soragoi và Ochiba Shigure koi.

Dòng thứ hai của Kawarimono là black koi Breeds với các giống như Karasu, Matsukawabake và Kumonryu. Dòng black koi Breeds màu ưu thế của chúng là màu đen, thích hợp với những người ưa koi đen hơn là koi màu sắc sặc sỡ. Dòng koi Kawarimono thứ ba bao gồm các loại koi lai không được liệt vào nhóm nào cả, đó là Matsuba koi, Midorigoi.

16. Doitsu koi

Doitsu là loại Koi da trơn, chỉ có vảy dọc theo sống lưng và có dọc 2 bên hông cá. Doitsu được lai tạo từ giống Koi của Nhật bản với loại cá chép da trơn của Đức.

17. Yamato Nishiki

Yamato nishiki koi là loài cá được lai tạo khoảng thời gian sau này của giống koi sanke và platinum ogon. Có thể nói cá koi yamato nishiki giúp vẻ đẹp màu sắc của koi sanke tiến đến một tầm mới hơn khi phủ lên mình cá một lớp ánh kim loại lấp lánh.

Như vậy cá koi yamato nishiki được phân loại theo những loại koi sanke hiện có như kuchibeni sanke, aka sanke, subo sumi sanke, doitsu sanke, maruten sanke, tancho sanke. Lớp phủ màu bạc bóng bẩy trên mình cá koi yamato nishiki được thừa hưởng từ dòng koi platinum ogon đơn sắc màu trắng bạc.

Một con cá koi yamato nishiki đẹp phải đạt được những tiêu chuẩn đẹp như đối với một con cá koi sanke. Nghĩa là màu sắc của chúng phải đạt chuẩn, vị trí của snền trắng,mảng màu đỏ và vết màu đen phải phân bổ hợp lý, hài hòa trên thân cá.

18. Kanoko koi

Loại Koi có những đốm đỏ ngay chính giữa vảy. Koi có loại vảy này cũng là hàng rất hiếm.

II. Những tiêu chí để chọn lựa cá Koi đúng.

1. Tìm mua cá koi ở những địa chỉ đáng tin cậy.

Một địa chỉ bán cá Koi đẹp uy tín rất quan trọng và là yếu tố hàng đầu bạn cần biết khi muốn mua một con cá koi đẹp, tiêu chuẩn và không bị lỗi, đặc biệt là dòng cá koi Nhật Bản. Tiêu chí để xác định được đâu là địa chỉ, cửa hàng tin cậy bạn là:

Cửa hàng đó phải có nhiều khách hàng mua cá koi, có địa chỉ, số điện thoại rõ ràng.
Cửa hàng đó có trang website, fanpage nhận được nhiều lượt truy cập, yêu thích và phản hồi tích cực từ phía khách hàng.
Cửa hàng được thành lập nhiều năm, tiêu chí này cho thấy đơn vị có nhiều kinh nghiệm trong việc cung cấp, phân phối cá koi ra ngoài thị trường.

Tại Non Xanh Việt, chúng tôi luôn tự hào là đơn vị cung cấp dòng cá Koi uy tín. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực cung cấp dòng cá Koi. Chúng tôi tự tin sẽ mang lại dịch vụ tốt nhất cho bạn.

2. Lựa chọn cá koi đẹp dựa trên thân hình cá

Theo những người chơi cá koi nhiều năm thì koi đẹp phải có thân hình thuôn dài, dáng như một chiếc tàu ngầm, bụng không được phệ và ngắt quãng như cá nóc. Thân cá phải có tố chất múp míp, có da có thịt, nở nang đầy sức sống. Trường hợp lựa chọn koi mập quá thì dáng bơi koi sẽ nặng nề, thân ngắn, kém thanh thoát. Chọn cá koi thân hình dài ngoằng thì dáng như con lươn, sẽ không khủng về độ lớn, body lực sĩ, hùm cao, gù…

Bạn nên chọn những con koi có phần đường viền quanh thân mượt mà, tinh tế. Giữa sống lưng cá nên có mảng màu lớn cấn xứng ở 2 bên. Tỷ lệ giữa đuôi và thân cần chuẩn, phẩn đuôi cá thon gọn, gốc đuôi khôn quá mỏng.

Nên tránh chọn những con cá có các đặc điểm dị tật như: cá bị hở râu, râu cá không đều, phần đuôi cá cong vẹo, mắt cá lồi…

3. Cách lựa chọn cá koi đẹp dựa trên màu sắc da cá

Màu sắc là một trong những yếu tố quan trọng nhất để xác định vẻ đẹp của cá koi. Tùy vào từng dòng cá koi sẽ có sự pha trộn, kết hợp của các màu sắc khác nhau để đánh giá tiêu chuẩn cá đẹp.

Những con koi đẹp sẽ có màu sắc cực kỳ đậm màu, tươi tắn, màu đỏ thì đỏ như máu, màu đen thì đen như mực, màu trắng thì phải trắng như tuyết. Các đường ranh giới giữa các mảng màu rõ nét, không lờ nhờ. Đây là những koi Nhật chính hiệu, rất có giá trị. Màu sắc này thường được sử dụng để phân biệt với koi lai F1, F2… Koi lai thì thông thường sẽ có màu đỏ cam, đen nhạt, trắng lờ nhờ, các đường ranh giới phân tách các mảng màu thiếu rõ nét, có thể chồng lấn lên nhau, trông kém sang hơn hẳn.

Ngoài việc để ý đến màu sắc thì bạn cũng cần chú ý đến phần da cá. Những con cá koi đẹp, khỏe mạnh sẽ có phần da sáng, sạch, nhẵn mịn, trơn bóng, các lớp vảy to đều đẹp mắt. Tuyệt đối không nên chọn những con koi có phần da bị tróc vẩy, mờ nhạt, có các vết trầy xước trên thân, bị các đốm trắng, đỏ vì những con này có thể đang bị bệnh, sức sống yếu, dễ chết.

4. Cách chọn cá koi đẹp dựa vào dáng bơi của cá

Các khỏe mạnh thì sẽ bơi khỏe, dáng bởi thẳng, uyển chuyển, khỏe mạnh như 1 chiếc tàu ngầm lao vút bên dưới dòng nước.Nếu cá bơi xiêu vẹo, lạng lách thì tuyệt đối không nên chọn. Một vài trường hợp khi bơi phần thân cá cong lên, mang cá hở to, miệng cá méo… thì bạn cũng tránh chọn.

5. Cách chọn cá koi đẹp qua tình trạng sức khỏe của cá

Khi quyết định mua koi thì bạn nên kiểm tra thật kỹ xem cá có khỏe không. Nếu là người mới chơi, bạn nên dẫn người thân có kinh nghiệm đi cùng để chọn được những con cá không bị bệnh tật. Một vài dấu hiệu cá bệnh: trên thân cá có đốm trắng, đốm đỏ (bệnh đốm trắng, đốm đỏ), mang cá bị đỏ (cá bị bệnh nhiễm sán), cá kém ăn, mắt lồi, đầu nổi, bơi kém linh hoạt, vảy xù

"KIẾN TẠO MÀU XANH CUỘC SỐNG"

Bản đồ | nonxanhviet.dng@gmail.com | 0935120111